«ҰЛЫ ДАЛА ЕЛІ» КОМПОЗИЦИЯСЫ

«ҰЛЫ ДАЛА ЕЛІ» КОМПОЗИЦИЯСЫ

    «Ұлы Дала Елі » атты композицияда Қазақстан тарихының ежелгі дәуірі, ерте түркі дәуірі, Алтын Орда, Қазақ хандығы және Тәуелсіз Қазақстан кезеңіндегі тарихи оқиғалары көрініс тапқан.

       1.Тас дәуірі - Адамзат  дамуының тарихындағы  ең ұзақ кезеңде Қазақстан жерінде алғашқы адамдар өмір сүрген.

       2. Қола дәуірі. Қазақстандағы қола дәуірі б.з.б 2800 – 900 жж. аралығын қамтиды. Қазақстанның қола дәуіріндегі тұрғындары еуразиялық андронов мәдениетінің, Беғазы-Дәндібай мәдениетінің жасаушылары болды.

«Ұлы Дала Елі» композициясында тас және қола дәуіріне тән петроглифтердің эпизодтарымен көрсетілген.

        3. Ерте темір дәуірі. Композицияда ерте темір дәуірі сақ ескерткіші Берел обасынан табылған алтынмен әшекейленіп аң стильімен бедерленген арыстанның бұғыға шабуылы мен салтанатты жабдықталған аттың реконструкциясы, Атырау облысынан табылып, үшінші «Алтын адам» атауына ие болған сармат көсемінің реконструкциясының бейнелері арқылы берілген. Сонымен қатар ғұн салт атты жауынгерлерінің реконструкциясы суреттері көрсетілген.

        4. Ерте түркі дәуірі. Ерте түркі дәуірінде Тынық мұхитынан Қара теңізге дейін созылған кеңістік түркі тайпаларының, мемлекеттерінің кең жайлаған жеріне айналды. Түркі қағанаты құрылған болатын. Ерте түркі дәуірі «Ұлы Дала Елі» композицияда осы кезеңнің балбал тастары, Дың мазарлары кешендері арқылы бейнеленген.

        5. Алтын Орда дәуірі. Жошы ұлысы негізінде құрылған Алтын Орда мемлекеті өз заманының қуатты мемлекеті болатын. Қазақстан территориясы Алтын Орданың негізі болды. Алтын Орда мемлекеті тұсында қала мәдениеті дамып, сауда жолдары өркендеді.

Композициядағы Алтын Орда дәуірі Сарайшық қаласындағы хандарға қойылған ескерткіш, аңызға айналған Секер көлінің суретімен берілген, және де қала мәдениетінің, сауда жолдарының өркендеуін білдіретіндей ортағасырлық қалалар, сауда түріндегі суреттер салынған.

      6. Қазақ хандығы. 1465 жылы Қазақ хандығының құрылуымен мыңдаған жылға созылған қазақ халқының қалыптасу үрдісі аяқталды.

Қазақ тарихындағы ел-жер қорғаған батырлардың ерлік істері жыр-дастандармен жырланып, ұрпаққа жетті. Картинадан батырлардың ұрыс даласындағы шайқасын да көруге болады. Қазақ хандығының құрылуы, яғни хандық дәуір   хан ордасы суретімен бедерленген.

     7. Тәуелсіз Қазақстан. 1991 жылы 16 желтоқстан Қазақстан тарихында алтын әріптер жазылды. Жүздеген жылға созылған бодандық, репрессия, аштық, қуғындау көрген Қазақ елі Тәуелсіздікке қол жеткізді.

Композицияда  Тәуелсіздік жылдарындағы ең үлкен геосаяси жоба, Тұңғыш Елбасының бастамасымен салынған Нұр-Сұлтан қаласындағы негізгі архитектуралық нысандар, Атырау қаласындағы ескерткіштер, ғылым-білімге бой түзеген жастар бейнесімен көрсетіліп отыр.

         «Ұлы Дала Елі» композициясының  фоны негізгі түс ретінде сары, көк түстермен әрленіп, жазықтық, таулы жерлердің кескіні, сонымен қатар Аяз қаласының суреті берілген.