«Қазақстандағы балалар мен жастар баспасөзінің қалыптасуы, тақырыптық ерекшелігі мен типологиясы».

 ЖОБАНЫҢ ҚЫСҚАША СИПАТТАМАСЫ

   1.Жоба тақырыбы атауы. «Қазақстандағы балалар мен жастар баспасөзінің қалыптасуы, тақырыптық ерекшелігі мен типологиясы».
      2.Жоба рефераты (абстракт). Ғылыми жоба қазақ балалар мен жастар баспасөзінің тарихы мен тәжірибесін зерделеуді көздейді. Атап айтқанда, балалар мен жастар басылымдарының жарық көру мен қалыптасу жолы, даму үдерісі негізгі зерттеу мазмұнын құрамақ. 
     Бұл тақырыптың зерттеу нысаны ретінде таңдалуына әсер еткен басқа да қосалқы  себептер бар. Айталық, 2018 жылы ұлттық жастар баспасөзінің қанатқақты тұңғышы – «Жас азаматтың» жарық көргеніне 100 жыл толды. Одан бөлек биыл қазақтың маңдайалды қаламгерлері Б. Майлин, Ж. Тілепбергеновтердің медресе шәкірті ретінде шығарған «Садақ» қолжазба журналына да 107 жыл, Ахмет Байтұрсынұлы мен Смағұл Сәдуақасұлы ықпал еткен «Өртең» газетіне 100 жыл толмақ. «Жас алаш» газеті де былтыр жарық көргенінің  100 жылдығын атаса, келер жылы «Сәуле» мен «Жас қазақ», 3 жылдан кейін «Пионердің» ғасырлық датасы таяу тұр. Аталған басылымдардың қай-қайсысы да жастар мен балалар баспасөзінде айтарлықтай орны бар, өзіндік шығармашылық мәнерімен ерекшеленетін газет-журналдар. Осындай обьективті себептерді негізге ала отырып, ғылыми жоба осы және өзге де жастар басылымдарының жарық көру алғышарттары, қалыптасу жай-күйі, қатысушы авторлары мен жарияланымдары, көсемсөздерінің дерек-дәйектік қуаты, материалдарының тақырыптық-мазмұндық ерекшеліктері сияқты зерттеу түйіндеріне жауап іздейді. Осы арқылы тұтас қазақ жастар баспасөзінің портреттік келбеті айқындалады.
   Балалар мен жастар баспасөзіне қатысты ғалым Тұрсынбек Кәкішев, зерттермен Зарқын Тайшыбай қатарлы ғалымдар ғылыми зерттеулер жүргізді. Бірақ ол зерттеулерде жеке басылымдар негізгі тақырып арқауына айналғандықтан жастар баспасөзін тұтас жүйелеген арнаулы ғылыми монографиялар әлі жарыққа шыққан жоқ. Аталмыш зерттеу нәтижесінде осы олқылықты толтыру көзделіп отыр. Яғни жекелеген басылымдар индуктивті және дедуктивті тәсілдер арқылы ортақ зерттелініп, жастар баспасөзі тұтас ауқымда, үлкен масштабта кешенді қарастырылады. Бұл аталған ғылыми жобаның өзектілігі мен қажеттілігін құрайды.
     3. Жобаның мақсаты мен міндеттері. Жоба қазақ балалар мен жастар басылымын зерттеуге бағытталған. Салалық баспасөз ретінде жастар газет-журналдарының  100 жылдық тарихында қалыптастырған ерекшеліктері, онда көтерілген мәселелер ауқымы мен көрінісі, ұлттық көсемсөздердің  актуальділігі, қатысушы авторлар мен шығармашылық құрамның публицистикалық шеберлігі сияқты мазмұндар зерттелінеді. Осы жекелеген мәселелер арқылы жалпы жастар баспасөзінің қалыптасу, даму жолын айқындау, тарихы мен тәжірибесін, тағылымдық мәнін тұжырымдау көзделген. Осы көздеген мақсатты сәтті жүзеге асыру үшін төмендегі міндеттер легі қарастырылған:
    1. Балалар мен жастар басылымдарының жарық көруі, редакциялық алқасы, қаржыландырылуы, жабылуы  сияқты тағы басқа да фактілік деректерін нақты құжат, қажетті дәлелдер негізінде айқындау,
  2. Балалар мен жастар басылымдарының тақырыптық-мазмұндық даралығы, шығармашылық мәнері,  материалдарының жанрлық сипаты мен өзіне тән қолтаңбасын анықтау. Сондай-ақ  авторлар құрамы мен бүркеншік есім иелерін нақтылау.
   3. Баспасөз жарияланымдарындағы публицистикалық-шығармашылық негіздер,  материалдардың көтерген мәселесі мен проблемалық, сыни сипаттарына үңілу. Көзқарас ерекшелігін талдау арқылы мәтіндік сараптама жасау.
  4. Түйін сөздер. Балалар мен жастар басылымы, «Жас азамат» газеті, «Өртең» газеті, «Жас қазақ» журналы.

Тізімге қайта оралу