«Sarmad»-тың сырлы саздары

Апта сəрсенбісінде өнер кафедрасында тағы бір айрықша кездесу өтті. Бұл жолы қонақ болып «Алаш ұстазы» төсбелгісінің иегері, композитор, этномузыкант Бауыржан Ақтаев жəне оның жетекшілігіндегі «Шабыт» халықаралық фестивалінің лауреаты этно-фольклорлық «Sarmad» ансамблі келді.

Кездесудің басты мақсаты – сыбызғы, шаңқобыз (темір қобыз), жетіген, қылқобыз сияқты ұлттық көне музыкалық аспаптардың дыбысталуын, басқа аспаптармен үндесуіндегі тембрін сақтай білудің ерекшеліктерімен таныстыру болды. Б.Ақтаев оннан аса музыкалық аспаптарды меңгерген музыкант.

Ансамбльдің құрамында домбыра, бас домбыра, қыл-қобыз, шаңқобыз, прима-қобыз, жетіген, шертер, сазсырнай, адырна, кахон, дарбука, сылдырмақ, дауылпаз аспаптары бар. Бауыржан Ақтаев əр аспаптың шығу тарихымен, сол аспаптардың ойнау жолдарын, көмеймен əн айтудың қыр-сырымен бөлісті. Кездесу барысында ұжым халықтық «Япурай», «Ақайша», «Əгу-гай» әндерін орындады. Жетігенге арнайы жазылған музыкалық шығарма саусақпен санарлық болса, олардың санатында Б.Ақтаевтың «Көктем-сазы» туындысының шоқтығы биік. Жетігенде өз шəкірті, Республикалық Х студенттік Олимпиаданың 1-орын жүлдегері атыраулық жетігенші Зинор Нұрай шебер ойнады.

Бауыржан Жаңбырбайұлының көне аспаптарға арнайы жазған «Көшпенділер рухы», «Арнау» шығармалары да бізге тамаша әсер қалдырды.

Б.Ақтаев шаң қобыз аспабын қырғыз жеріндегі музыканттардан үйренген, сол cекілді жетіген, сыбызғыны да өз ізденістерінің нәтижесінде меңгеріпті. Ансамбльдің құрамында баян аспабы саналы түрде алынбаған. Өзге аспаптардың тембрі қанық, ерекшелігі жан-жақты естілуі үшін композитор бұл аспапты қоспаған екен.

Елімізде этно-фольклор ұжымдары біраз бар, бірақ «Sarmad» ансамблінің құрамы өзгеше, ол Ресейде, Египетте, т.б. шет мемлекеттерде өнер көрсетіп, Бас жүлдеге ие болып жүр.

Осы лекция-концерт студенттердің көне аспаптарға деген  қызығушылығын оятты. Ансамбль мүшелерімен әр аспап жайында сыр шертілді. Сүбелі сұхбат, əуезді əңгіме болды.




Акниет ПАШАЕВА,

«Дәстүрлі музыкалық өнер»

мамандығының 1-курс студенті

ПІКІРЛЕР

Тізімге қайта оралу